W celu polepszenia sprawności i efektywności śledztw o wielkie przestępstwa finansowe wobec wielu ludzi prokurator generalny Zbigniew Ziobro wydał szczegółowe wytyczne dla prokuratorów.
Jak najszybciej stawiać zarzuty, jak najszybciej zabezpieczać dowody
— polecił.
Wytyczne dotyczą „zasad prowadzenia postępowań przygotowawczych o przestępstwa finansowe popełniane na szkodę wielu pokrzywdzonych, przy wykorzystaniu instrumentów finansowych oraz działalności bankowej”.
W Prokuraturze Krajowej oraz w prokuraturach regionalnych i okręgowych mają być powołani koordynatorzy spraw o przestępstwa finansowe. Jeśli przestępstwo dotyczy wielu osób, należy niezwłocznie powiadamiać o tym koordynatora odpowiedniego szczebla, aby podjąć działania do łącznego prowadzenia śledztwa. Według Ziobry wnioski prokuratorów o wymiar kary w takich sprawach powinny odzwierciedlać ich wysoki stopień społecznej szkodliwości. W przypadku znacznej wartości wyłudzonego mienia i nienaprawienia szkody, wnioskowanie o kary w zawieszeniu powinno być ograniczone wyłącznie do instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.
Zdaniem Ziobry ustawowy obowiązek prokuratury stania na straży praworządności jest szczególnie ważny w odniesieniu do osób, które - z racji niedostatecznej wiedzy o funkcjonowaniu instrumentów finansowych - są bezbronne wobec masowo popełnianych na ich szkodę przestępstw. Dodał, że przestępstwa związane z działalności bankową, kredytowo-oszczędnościową, ubezpieczeniową, kapitałowo-inwestycyjną, emerytalną, instytucją pieniądza elektronicznego i systemami elektronicznego przekazywania danych są w ostatnim czasie jedną z najpoważniejszych kategorii przestępstw.
Ich sprawcy, dążąc do uzyskania korzyści majątkowych, w sposób świadomy i rozmyślny wykorzystują brak wiedzy i doświadczenia pokrzywdzonych, powodując znaczne szkody w majątku osób fizycznych i prawnych, a w niektórych wypadkach również w majątku państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych
— napisał Ziobro.
Podkreślił, że przestępstwa te mają wysoki stopień szkodliwości społecznej; w przypadku osób pozbawianych oszczędności i środków do życia, niejednokrotnie prowadzą do osobistych tragedii; podważają też zaufanie do rynku finansowego. Dlatego wydał te wytyczne „w celu podwyższenia sprawności i efektywności postępowań”.
Według wytycznych warunkiem skutecznego ścigania tych przestępstw jest pociągnięcie do odpowiedzialności osób odgrywających wiodącą rolę w przestępczym procederze, a nie wyłącznie osób o rolach drugoplanowych, zatrudnianych przez osoby organizujące ten proceder np. na podstawie umów agencyjnych lub umów zlecenia. Napisał, że wobec kierujących procederem należy jak najszybciej wydawać postanowienia o przedstawieniu zarzutów, stosować środki zapobiegawcze lub o nie występować oraz wydawać postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym.
Należy też rozważyć stosowanie wobec podejrzanych nakazów powstrzymania się od prowadzenia określonej działalności
— dodał Ziobro.
Jego zdaniem konieczne jest szybkie zabezpieczenie danych - które z uwagi m.in. na upływ czasu mogłyby zostać utracone - obrazujących współdziałanie poszczególnych osób w przestępstwie. Dotyczy to m.in. zapisów poczty elektronicznej, bilingów telefonicznych, treści rozmów na komunikatorach internetowych oraz danych na dyskach komputerów i innych nośnikach.
W uzasadnionych przypadkach należy występować do sądu o zastosowanie kontroli i utrwalania rozmów
— wskazał Ziobro.
Jeszcze na etapie śledztwa „w sprawie” należy ustalać stan majątkowy osób podejrzewanych o przestępstwo, co umożliwi określenie praw majątkowych mogących być przedmiotem zabezpieczenia majątkowego.
Takie informacje bezwzględnie muszą zostać zebrane przed czynnościami z udziałem podejrzanych
— podkreślił Ziobro.
Przy przesłuchaniu osób zarządzających podmiotami prowadzącymi przestępczy proceder należy na bieżąco konfrontować ich twierdzenia co do sposobu prowadzenia działalności gospodarczej, oferowanych produktów i wywiązywania się z zobowiązań, z innymi dowodami zgromadzonymi w postępowaniu.
Według Ziobry w przypadku podmiotów gospodarczych działających na szerszą skalę, już w czasie wstępnego przesłuchania pokrzywdzonego należy uzyskać informacje, czy ma on wiedzę, by ofiarami działania były również inne osoby.
Ocena prawna pojedynczego zdarzenia bez szerszego kontekstu często prowadzi bowiem do umorzenia lub odmowy wszczęcia postępowania
— napisał Ziobro.
Polecił, by pokrzywdzonych przesłuchiwać szczegółowo - tak, by nie było konieczności ich powtórnego wzywania. Należy uzyskać od nich niezbędną dokumentację w postaci umowy oraz dokumentów związanych z jej realizacją, a także precyzyjnie określić wyrządzoną szkodę.
Drukujesz tylko jedną stronę artykułu. Aby wydrukować wszystkie strony, kliknij w przycisk "Drukuj" znajdujący się na początku artykułu.
W celu polepszenia sprawności i efektywności śledztw o wielkie przestępstwa finansowe wobec wielu ludzi prokurator generalny Zbigniew Ziobro wydał szczegółowe wytyczne dla prokuratorów.
Jak najszybciej stawiać zarzuty, jak najszybciej zabezpieczać dowody
— polecił.
Wytyczne dotyczą „zasad prowadzenia postępowań przygotowawczych o przestępstwa finansowe popełniane na szkodę wielu pokrzywdzonych, przy wykorzystaniu instrumentów finansowych oraz działalności bankowej”.
W Prokuraturze Krajowej oraz w prokuraturach regionalnych i okręgowych mają być powołani koordynatorzy spraw o przestępstwa finansowe. Jeśli przestępstwo dotyczy wielu osób, należy niezwłocznie powiadamiać o tym koordynatora odpowiedniego szczebla, aby podjąć działania do łącznego prowadzenia śledztwa. Według Ziobry wnioski prokuratorów o wymiar kary w takich sprawach powinny odzwierciedlać ich wysoki stopień społecznej szkodliwości. W przypadku znacznej wartości wyłudzonego mienia i nienaprawienia szkody, wnioskowanie o kary w zawieszeniu powinno być ograniczone wyłącznie do instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.
Zdaniem Ziobry ustawowy obowiązek prokuratury stania na straży praworządności jest szczególnie ważny w odniesieniu do osób, które - z racji niedostatecznej wiedzy o funkcjonowaniu instrumentów finansowych - są bezbronne wobec masowo popełnianych na ich szkodę przestępstw. Dodał, że przestępstwa związane z działalności bankową, kredytowo-oszczędnościową, ubezpieczeniową, kapitałowo-inwestycyjną, emerytalną, instytucją pieniądza elektronicznego i systemami elektronicznego przekazywania danych są w ostatnim czasie jedną z najpoważniejszych kategorii przestępstw.
Ich sprawcy, dążąc do uzyskania korzyści majątkowych, w sposób świadomy i rozmyślny wykorzystują brak wiedzy i doświadczenia pokrzywdzonych, powodując znaczne szkody w majątku osób fizycznych i prawnych, a w niektórych wypadkach również w majątku państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych
— napisał Ziobro.
Podkreślił, że przestępstwa te mają wysoki stopień szkodliwości społecznej; w przypadku osób pozbawianych oszczędności i środków do życia, niejednokrotnie prowadzą do osobistych tragedii; podważają też zaufanie do rynku finansowego. Dlatego wydał te wytyczne „w celu podwyższenia sprawności i efektywności postępowań”.
Według wytycznych warunkiem skutecznego ścigania tych przestępstw jest pociągnięcie do odpowiedzialności osób odgrywających wiodącą rolę w przestępczym procederze, a nie wyłącznie osób o rolach drugoplanowych, zatrudnianych przez osoby organizujące ten proceder np. na podstawie umów agencyjnych lub umów zlecenia. Napisał, że wobec kierujących procederem należy jak najszybciej wydawać postanowienia o przedstawieniu zarzutów, stosować środki zapobiegawcze lub o nie występować oraz wydawać postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym.
Należy też rozważyć stosowanie wobec podejrzanych nakazów powstrzymania się od prowadzenia określonej działalności
— dodał Ziobro.
Jego zdaniem konieczne jest szybkie zabezpieczenie danych - które z uwagi m.in. na upływ czasu mogłyby zostać utracone - obrazujących współdziałanie poszczególnych osób w przestępstwie. Dotyczy to m.in. zapisów poczty elektronicznej, bilingów telefonicznych, treści rozmów na komunikatorach internetowych oraz danych na dyskach komputerów i innych nośnikach.
W uzasadnionych przypadkach należy występować do sądu o zastosowanie kontroli i utrwalania rozmów
— wskazał Ziobro.
Jeszcze na etapie śledztwa „w sprawie” należy ustalać stan majątkowy osób podejrzewanych o przestępstwo, co umożliwi określenie praw majątkowych mogących być przedmiotem zabezpieczenia majątkowego.
Takie informacje bezwzględnie muszą zostać zebrane przed czynnościami z udziałem podejrzanych
— podkreślił Ziobro.
Przy przesłuchaniu osób zarządzających podmiotami prowadzącymi przestępczy proceder należy na bieżąco konfrontować ich twierdzenia co do sposobu prowadzenia działalności gospodarczej, oferowanych produktów i wywiązywania się z zobowiązań, z innymi dowodami zgromadzonymi w postępowaniu.
Według Ziobry w przypadku podmiotów gospodarczych działających na szerszą skalę, już w czasie wstępnego przesłuchania pokrzywdzonego należy uzyskać informacje, czy ma on wiedzę, by ofiarami działania były również inne osoby.
Ocena prawna pojedynczego zdarzenia bez szerszego kontekstu często prowadzi bowiem do umorzenia lub odmowy wszczęcia postępowania
— napisał Ziobro.
Polecił, by pokrzywdzonych przesłuchiwać szczegółowo - tak, by nie było konieczności ich powtórnego wzywania. Należy uzyskać od nich niezbędną dokumentację w postaci umowy oraz dokumentów związanych z jej realizacją, a także precyzyjnie określić wyrządzoną szkodę.
Strona 1 z 2
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/304849-prokurator-generalny-wydal-wytyczne-w-sprawie-sledztw-finansowych-jak-najszybciej-stawiac-zarzuty-jak-najszybciej-zabezpieczac-dowody
