Ziobro podkreślił, że przy „piramidach finansowych” część osób odzyskuje zaangażowane środki. Statusem pokrzywdzonych należy jednak objąć wszystkich klientów podmiotu prowadzącego przestępczy proceder; nie mają znaczenia indywidualne odczucia klientów o braku pokrzywdzenia.
Przestępstwo oszustwa jest bowiem popełnione z chwilą niekorzystnego rozporządzenia mieniem, natomiast zaistnienie szkody nie jest warunkiem zaistnienia oszustwa
— dodał Ziobro.
Zaznaczył, że w początkowym etapie postępowania, kiedy pokrzywdzeni niezależnie od siebie składają zawiadomienia o przestępstwie należy sprawdzać, czy toczą się inne postępowania wobec tego samego podmiotu. W tym celu należy wykorzystać istniejące w prokuraturze bazy danych. Należy również uzyskać informacje, czy dany podmiot znajduje się w obszarze zainteresowania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Komisji Nadzoru Finansowego.
Jak napisał Ziobro, śledztwo od początku powinno uwzględniać wszystkie aspekty działalności finansowej podmiotu zawierającego umowy z wykorzystaniem instrumentów finansowych lub czynności bankowych: strukturę organizacyjną, zakres obowiązków zatrudnionych, sposób dystrybucji środków oraz spełnienie wymogu uzyskania zezwoleń na działalność.
Każdorazowo należy czynić ustalenia, czy podmiot prowadził działalność operacyjną umożliwiającą osiągnięcie zysku w kwotach pozwalających na wywiązanie się z podjętych zobowiązań
— polecił Ziobro.
Badać też trzeba oferowane produkty finansowe, sposoby generowania stopy zwrotu, źródła pochodzenia środków na wypłaty i ewentualne ubezpieczenia działalności.
Prokurator generalny podkreślił, by dążyć do szybkiego zabezpieczenia dokumentacji finansowo-księgowej podmiotu. Powinno to być w miarę możliwości przeprowadzone z udziałem biegłego z zakresu finansów i księgowości. Dokumentację finansową należy zabezpieczyć także w formie elektronicznej, co ułatwi i przyspieszy pracę biegłego. W sprawach skomplikowanych i obszernych należy powołać biegłych z zakresu rachunkowości. Mają oni określić m.in. wartość, tytuły i czas, w jakim środki wpływały na rachunki bankowe; czy dany podmiot miał własne środki finansowe i z jakich źródeł one pochodziły, a także sprawdzić przepływy środków na rachunkach, w tym tytuły transakcji i ilości wypływających środków.
Prokurator powinien ustalić, czy podejrzewane podmioty są w zainteresowaniu organów skarbowych; czy były lub są prowadzone wobec nich postępowania o przestępstwa lub wykroczenia skarbowe albo też postępowania egzekucyjne. Niezbędne jest ustalenie, czy dany podmiot jest w Krajowym Rejestrze Sądowym i czy wywiązuje się z obowiązków sprawozdawczych wobec sądu.
W przypadku stwierdzenia niewywiązywania się z tych obowiązków, należy podjąć działania w celu wdrożenia przez sąd stosownych procedur
— dodał Ziobro.
Prokurator generalny zaznaczył, że niezbędne jest jak najszybsze zobrazowanie przepływów na rachunkach bankowych między osobami zaangażowanymi w działalność przestępczą. Już na wstępnym etapie postępowania należy nawiązać współpracę z bankami w celu zabezpieczenia majątkowego na środkach oraz skorzystania z możliwości blokady rachunków bankowych.
W przypadku ustalenia, że uzyskane w drodze przestępstwa środki są wyprowadzane z kraju, należy niezwłocznie wystąpić z wnioskiem o międzynarodową pomoc prawną, w celu ustalenia „ostatecznych beneficjentów” działań
— podkreślił Ziobro.
Zwrócił uwagę, że skoro przestępstwa finansowe są nierozłącznie związane z próbami legalizacji nielegalnych dochodów, śledztwa powinny obejmować również przestępstwo prania pieniędzy – wtedy Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej należy przekazywać odpowiednią informację, co umożliwi zastosowanie przez GIIF blokady rachunku lub wstrzymanie transakcji. W celu uzyskania informacji o skali procederu i skali prania pieniędzy, należy występować - także drogą elektroniczną - do GIIF o dostęp do tajemnicy bankowej.
Ziobro wskazał, że w przypadku postępowań ws. umów ubezpieczenia na życie zawierających ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy - tzw. „polisolokat”, specyfika postępowań polega na konieczności dokonania oceny, czy zapisy umowy mają charakter wyłącznie bezprawia cywilnoprawnego, czy też wkraczają w sferę prawa karnego.
Dla zrealizowania celów postępowania konieczne jest ustalenie nie tylko osoby, która umowę przedstawiła do podpisu pokrzywdzonemu, lecz przede wszystkim osób, które podjęły decyzję o wprowadzeniu do obrotu danego instrumentu, a także opracowały standardową umowę
— zaznaczył.
Niezbędnym elementem jest stwierdzenie, czy w umowie są tzw. klauzule abuzywne, których wykaz prowadzi KNF - zaznaczył Ziobro. Istotna jest również ocena, czy umowa zawiera mechanizm tzw. dźwigni finansowej - gdy ubezpieczający wpłaca część ustalonego kapitału, natomiast wzrost wartości jednostek uczestnictwa liczony jest od całej jego wysokości. Należy ponadto ustalić zakres obciążeń finansowych ponoszonych przez ubezpieczającą się osobę i mechanizm ich wyliczania, a także zakresu informacji o elementach umowy udostępnianych osobie zawierającej „polisolokatę”.
Zdaniem Ziobry należy ustalać, czy zawarcie umowy było pojedynczym incydentem, czy też stanowi element zorganizowanej i prowadzonej na szerszą skalę aktywności towarzystwa ubezpieczeniowego. W tym celu należy uzyskać informację na temat firmy ubezpieczeniowej z baz danych Rzecznika Finansowego, KNF oraz UOKiK.
Według wytycznych sprawy dotyczące przestępstw finansowych na szeroką skalę powinny być co do zasady prowadzone w prokuraturach regionalnych i okręgowych - przez prokuratorów specjalizujących się w zwalczaniu tej przestępczości. W sprawach najbardziej skomplikowanych należy powołać zespół śledczy, złożony z prokuratorów i przedstawicieli policji lub innych służb, w tym skarbowych. W innych przypadkach należy występować do tych służb o powołanie u nich zespołów odpowiedzialnych za gromadzenie materiału dowodowego.
Ziobro polecił, że dla ochrony interesów pokrzywdzonych, należy rozważyć działania na gruncie prawa cywilnego, w celu podważenia umów będących podstawą wyłudzeń. Należy ponadto rozważać kierowanie wniosków o ogłoszenie upadłości podmiotów gospodarczych, które prowadziły działalność z pokrzywdzeniem wielu osób. W przypadku spełnienia niezbędnych przesłanek powinno się występować odnośnie mienia podejrzanych z tzw. skargami pauliańskimi (to pozew z żądaniem uznania za bezskuteczną czynności wobec pokrzywdzonego wierzyciela – PAP).
(PAP)/ems
Super oferta dla czytelników tygodnika „wSieci”! Zamów i opłać roczną prenumeratę pakietu: tygodnik „wSieci” i miesięcznik „wSieci Historii”, a otrzymasz w prezencie unikatową kolekcję numizmatów „Wielcy Polacy”, niedostępną na rynku wolnej sprzedaży.
Akcja trwa do wyczerpania puli numizmatów. Pospiesz się! Szczegóły na: http://www.wsieci.pl/prenumerata.html.
Drukujesz tylko jedną stronę artykułu. Aby wydrukować wszystkie strony, kliknij w przycisk "Drukuj" znajdujący się na początku artykułu.
Ziobro podkreślił, że przy „piramidach finansowych” część osób odzyskuje zaangażowane środki. Statusem pokrzywdzonych należy jednak objąć wszystkich klientów podmiotu prowadzącego przestępczy proceder; nie mają znaczenia indywidualne odczucia klientów o braku pokrzywdzenia.
Przestępstwo oszustwa jest bowiem popełnione z chwilą niekorzystnego rozporządzenia mieniem, natomiast zaistnienie szkody nie jest warunkiem zaistnienia oszustwa
— dodał Ziobro.
Zaznaczył, że w początkowym etapie postępowania, kiedy pokrzywdzeni niezależnie od siebie składają zawiadomienia o przestępstwie należy sprawdzać, czy toczą się inne postępowania wobec tego samego podmiotu. W tym celu należy wykorzystać istniejące w prokuraturze bazy danych. Należy również uzyskać informacje, czy dany podmiot znajduje się w obszarze zainteresowania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Komisji Nadzoru Finansowego.
Jak napisał Ziobro, śledztwo od początku powinno uwzględniać wszystkie aspekty działalności finansowej podmiotu zawierającego umowy z wykorzystaniem instrumentów finansowych lub czynności bankowych: strukturę organizacyjną, zakres obowiązków zatrudnionych, sposób dystrybucji środków oraz spełnienie wymogu uzyskania zezwoleń na działalność.
Każdorazowo należy czynić ustalenia, czy podmiot prowadził działalność operacyjną umożliwiającą osiągnięcie zysku w kwotach pozwalających na wywiązanie się z podjętych zobowiązań
— polecił Ziobro.
Badać też trzeba oferowane produkty finansowe, sposoby generowania stopy zwrotu, źródła pochodzenia środków na wypłaty i ewentualne ubezpieczenia działalności.
Prokurator generalny podkreślił, by dążyć do szybkiego zabezpieczenia dokumentacji finansowo-księgowej podmiotu. Powinno to być w miarę możliwości przeprowadzone z udziałem biegłego z zakresu finansów i księgowości. Dokumentację finansową należy zabezpieczyć także w formie elektronicznej, co ułatwi i przyspieszy pracę biegłego. W sprawach skomplikowanych i obszernych należy powołać biegłych z zakresu rachunkowości. Mają oni określić m.in. wartość, tytuły i czas, w jakim środki wpływały na rachunki bankowe; czy dany podmiot miał własne środki finansowe i z jakich źródeł one pochodziły, a także sprawdzić przepływy środków na rachunkach, w tym tytuły transakcji i ilości wypływających środków.
Prokurator powinien ustalić, czy podejrzewane podmioty są w zainteresowaniu organów skarbowych; czy były lub są prowadzone wobec nich postępowania o przestępstwa lub wykroczenia skarbowe albo też postępowania egzekucyjne. Niezbędne jest ustalenie, czy dany podmiot jest w Krajowym Rejestrze Sądowym i czy wywiązuje się z obowiązków sprawozdawczych wobec sądu.
W przypadku stwierdzenia niewywiązywania się z tych obowiązków, należy podjąć działania w celu wdrożenia przez sąd stosownych procedur
— dodał Ziobro.
Prokurator generalny zaznaczył, że niezbędne jest jak najszybsze zobrazowanie przepływów na rachunkach bankowych między osobami zaangażowanymi w działalność przestępczą. Już na wstępnym etapie postępowania należy nawiązać współpracę z bankami w celu zabezpieczenia majątkowego na środkach oraz skorzystania z możliwości blokady rachunków bankowych.
W przypadku ustalenia, że uzyskane w drodze przestępstwa środki są wyprowadzane z kraju, należy niezwłocznie wystąpić z wnioskiem o międzynarodową pomoc prawną, w celu ustalenia „ostatecznych beneficjentów” działań
— podkreślił Ziobro.
Zwrócił uwagę, że skoro przestępstwa finansowe są nierozłącznie związane z próbami legalizacji nielegalnych dochodów, śledztwa powinny obejmować również przestępstwo prania pieniędzy – wtedy Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej należy przekazywać odpowiednią informację, co umożliwi zastosowanie przez GIIF blokady rachunku lub wstrzymanie transakcji. W celu uzyskania informacji o skali procederu i skali prania pieniędzy, należy występować - także drogą elektroniczną - do GIIF o dostęp do tajemnicy bankowej.
Ziobro wskazał, że w przypadku postępowań ws. umów ubezpieczenia na życie zawierających ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy - tzw. „polisolokat”, specyfika postępowań polega na konieczności dokonania oceny, czy zapisy umowy mają charakter wyłącznie bezprawia cywilnoprawnego, czy też wkraczają w sferę prawa karnego.
Dla zrealizowania celów postępowania konieczne jest ustalenie nie tylko osoby, która umowę przedstawiła do podpisu pokrzywdzonemu, lecz przede wszystkim osób, które podjęły decyzję o wprowadzeniu do obrotu danego instrumentu, a także opracowały standardową umowę
— zaznaczył.
Niezbędnym elementem jest stwierdzenie, czy w umowie są tzw. klauzule abuzywne, których wykaz prowadzi KNF - zaznaczył Ziobro. Istotna jest również ocena, czy umowa zawiera mechanizm tzw. dźwigni finansowej - gdy ubezpieczający wpłaca część ustalonego kapitału, natomiast wzrost wartości jednostek uczestnictwa liczony jest od całej jego wysokości. Należy ponadto ustalić zakres obciążeń finansowych ponoszonych przez ubezpieczającą się osobę i mechanizm ich wyliczania, a także zakresu informacji o elementach umowy udostępnianych osobie zawierającej „polisolokatę”.
Zdaniem Ziobry należy ustalać, czy zawarcie umowy było pojedynczym incydentem, czy też stanowi element zorganizowanej i prowadzonej na szerszą skalę aktywności towarzystwa ubezpieczeniowego. W tym celu należy uzyskać informację na temat firmy ubezpieczeniowej z baz danych Rzecznika Finansowego, KNF oraz UOKiK.
Według wytycznych sprawy dotyczące przestępstw finansowych na szeroką skalę powinny być co do zasady prowadzone w prokuraturach regionalnych i okręgowych - przez prokuratorów specjalizujących się w zwalczaniu tej przestępczości. W sprawach najbardziej skomplikowanych należy powołać zespół śledczy, złożony z prokuratorów i przedstawicieli policji lub innych służb, w tym skarbowych. W innych przypadkach należy występować do tych służb o powołanie u nich zespołów odpowiedzialnych za gromadzenie materiału dowodowego.
Ziobro polecił, że dla ochrony interesów pokrzywdzonych, należy rozważyć działania na gruncie prawa cywilnego, w celu podważenia umów będących podstawą wyłudzeń. Należy ponadto rozważać kierowanie wniosków o ogłoszenie upadłości podmiotów gospodarczych, które prowadziły działalność z pokrzywdzeniem wielu osób. W przypadku spełnienia niezbędnych przesłanek powinno się występować odnośnie mienia podejrzanych z tzw. skargami pauliańskimi (to pozew z żądaniem uznania za bezskuteczną czynności wobec pokrzywdzonego wierzyciela – PAP).
(PAP)/ems
Super oferta dla czytelników tygodnika „wSieci”! Zamów i opłać roczną prenumeratę pakietu: tygodnik „wSieci” i miesięcznik „wSieci Historii”, a otrzymasz w prezencie unikatową kolekcję numizmatów „Wielcy Polacy”, niedostępną na rynku wolnej sprzedaży.
Akcja trwa do wyczerpania puli numizmatów. Pospiesz się! Szczegóły na: http://www.wsieci.pl/prenumerata.html.
Strona 2 z 2
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/304849-prokurator-generalny-wydal-wytyczne-w-sprawie-sledztw-finansowych-jak-najszybciej-stawiac-zarzuty-jak-najszybciej-zabezpieczac-dowody?strona=2
