Chińska ekspansja w Stanach Zjednoczonych. Według najnowszych danych agencji Reuters, amerykański Departament Obrony, NASA, a także szereg innych agencji rządowych, sfinansowały badania, na których skorzystali Chińczycy. Od 2010 roku dofinansowania doprowadziły do uzyskania przez Chińczyków ponad 1000 amerykańskich patentów, również w sektorach wrażliwych, takich jak biotechnologia czy półprzewodniki.

Amerykańskie dane patentowe, które zostały zweryfikowane przez agencję Reuters i nie zostały wcześniej zgłoszone, będą wykorzystane do renegocjacji przełomowego porozumienia naukowo-technologicznego USA-Chiny, umowy o współpracy, która według krytyków przynosi nieproporcjonalne korzyści głównemu geopolitycznemu rywalowi Waszyngtonu.

Dane biura patentowego i wrażliwe sektory

Biuro Patentów i Znaków Towarowych USA dostarczyło dane w tym miesiącu do komisji Izby Reprezentantów ds. Chin. W czerwcu zapytała ona agencję, czy amerykańskie finansowanie doprowadziło do chińskich przełomów, mając na celu podkreślenie tego, co uważa za ryzyko związane z odnowieniem paktu.

Według urzędu patentowego agencja przyznała 1020 patentów od 2010 r. do pierwszego kwartału 2024 r., które były finansowane przynajmniej częściowo przez rząd USA i obejmowały co najmniej jednego wynalazcę zamieszkałego w Chinach. Dane nie precyzują, czy amerykańskie podmioty lub osoby fizyczne dzielą się patentami.

Patenty obejmowały 197 w branży farmaceutycznej i 154 w branży biotechnologicznej, które są strategicznymi branżami zarówno dla Chin, jak i Stanów Zjednoczonych.

Problematyczne wsparcie rządowych agencji

Finansowanie z różnych agencji rządowych USA wspierało badania, prowadząc do 92 patentów dzięki finansowaniu Pentagonu, 175 z Departamentu Energii i czterech ze wsparcia finansowego NASA. Amerykańska agencja kosmiczna stoi w obliczu zakazów wynikających z amerykańskiego prawa dotyczących współpracy z Chinami lub chińskimi firmami.

Finansowanie z Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej przyniosło 356 takich patentów, najwięcej ze wszystkich agencji.

To niepokojące, że amerykańscy podatnicy nieświadomie sfinansowali ponad 1000 patentów zgłoszonych przez chińskie podmioty, przy czym Departament Obrony odpowiada za prawie 100 z nich

— powiedział przewodniczący komisji, republikański przedstawiciel John Moolenaar, w e-mailu do agencji Reuters.

Komentarz agencji

Urząd patentowy, NASA oraz departamenty obrony, energii i zdrowia nie odpowiedziały na prośby o komentarz.

Departament Stanu, który jest odpowiedzialny za renegocjację umowy z Chinami, powiedział, że pozostaje w kontakcie z Chinami w sprawie porozumienia.

Stany Zjednoczone pozostają zaangażowane w rozwój i ochronę interesów USA w dziedzinie nauki i technologii

— powiedział rzecznik departamentu.

Ambasada Chin w Waszyngtonie nie odpowiedziała na prośbę o komentarz w sprawie umowy i danych patentowych.

Umowa stabilizująca powodem ukrytym problemem

Niegdyś okrzyknięta stabilizującą siłą w stosunkach USA-Chiny, umowa o współpracy znalazła się pod ostrzałem prawodawców zaniepokojonych rosnącą potęgą militarną Pekinu i rzekomą kradzieżą amerykańskiej własności intelektualnej.

Zwolennicy odnowienia umowy argumentują, że jej zakończenie zdusiłoby współpracę akademicką i handlową oraz uniemożliwiłoby USA poznanie postępów technicznych Chin.

Drugie sześciomiesięczne przedłużenie umowy, która wygasła w sierpniu 2023 r., zakończyło się we wtorek. Kolejne krótkoterminowe przedłużenie może nastąpić w najbliższych dniach, ponieważ obie strony starały się renegocjować jego warunki.

Patenty zidentyfikowane przez amerykański urząd patentowy stanowią niewielki ułamek globalnych patentów Chin. Patenty przyznają wyłączne prawa wynalazcom, ale także publicznie ujawniają informacje techniczne o tych wynalazkach.

W jednym z mierników globalnej innowacyjności Chiny w ostatnich latach prześcignęły Stany Zjednoczone, stając się światowym liderem pod względem liczby składanych wniosków patentowych. W szczególności dotyczy to nowych rozwiązań technologicznych i patentów dotyczących wykorzystania genAI, czyli generatywnej sztucznej inteligencji.

CZYTAJ TEŻ: Ekspert AI Arthur Herman: Chiny chcą wykorzystać sztuczną inteligencję do prania mózgu i globalnej dominacji, zaostrzając cenzurę

hm/Reuters