Niemiecka postawa wobec kryzysu rosyjsko-ukraińskiego wyrasta z problematycznych motywacji i może wydawać się wielu obserwatorom z zewnątrz równie zawodna, co obłudna, a ponadto mimowolnie przypomina dawne układy historyczne - mówi PAP belgijski historyk prof. David Engels.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Niemcy dają zielone światło Rosji? Scholz powtarza: Nie dostarczamy broni na obszary objęte konfliktami. Nie wyślemy jej na Ukrainę

I jest tak nawet jeśli obecne Niemcy przynajmniej militarnie nie stanowią już jakiekolwiek zagrożenie dla sąsiadów

— podkreśla profesor Engels.

Odmowa wysłania broni na Ukrainę, zaproponowanie Rosji wzmocnienia „neutralności klimatycznej” w zamian za deeskalację konfliktu i wreszcie dostarczenie 5000 hełmów jako jedyna pomoc Ukrainie – to wszystko spowodowało, że niektórzy zastanawiali się, czy to dziwne zachowanie jest jakąś formą celowej mistyfikacji

— zauważa badacz.

Wiele osób próbuje więc odkryć racjonalną i całościową strategię w wypowiedziach niemieckich polityków, analizach niemieckich mediów, a przede wszystkim w konkretnych niemieckich działaniach (a raczej ich braku) wobec Rosji i Ukrainy. Sprowadza się do ponownego podzielenie kontynentu przez Niemcy, zarówno ze względu na ich zależność od rosyjskiego gazu, jak i chęć oddzielenia niemieckiej strefy wpływów w unijnej części Europy od rosyjskiej strefy wpływów na Wschodzie

— przekonuje Engels.

Oprócz tego - zaznacza analityk Instytutu Zachodniego - „obecna polityka Niemiec wobec Rosji nie jest już kierowana przez ujednoliconą +pozytywną+ strategię polityczno-siłową, jak to miało miejsce w XX czy XIX wieku. Ale raczej przez rozproszoną kombinację różnych, w dużej mierze +negatywnych+ imperatywów”.

Pierwszym przykładem takiego imperatywu jest zdaniem prof. Engelsa zależność energetyczna od Rosji.

Ponieważ nie opiera się na chęci sojuszu z Rosją, ale na surrealistycznej decyzji Angeli Merkel, wzmacnianej ideologiczną presją niemieckich Zielonych, o stopniowym wycofywaniu nie tylko węgla, ale także energetyki jądrowej w ciągu kilku lat, tak by poszukiwanie taniego gazu stało się dla Niemiec bezalternatywną koniecznością. (…) Można oczywiście powiedzieć, że da się tę energię importować (np. w postaci gazu płynnego) z USA - drożej, ale przynajmniej w ramach tradycyjnego zachodniego systemu sojuszniczego. Jednak tutaj natykamy się na kolejny przykład „negatywnej” polityki Niemiec, ponieważ duża część niemieckiego społeczeństwa i niemieckiej polityki naznaczona jest głęboką niechęcią do USA i NATO w wyniku dziesięcioleci lewicowo-zielonej agitacji przeciwko „amerykańskiemu imperializmowi”. To naturalnie przekłada się na pewną sympatię dla (rzekomej) „słabszej” Rosji

— uważa Engels.

Wsparcie Rosji przez lewicę

Według niego tylko w ten sposób można wyjaśnić „paradoks, polegający na tym, że właśnie ci lewicowi politycy, którzy w Niemczech krytykują wszystko, co jest nawet odrobinę konserwatywne, jako +nazistowskie+, lubią ultrakonserwatywną Rosję czy na przykład Iran”.

Ta niechęć do zachodniego systemu sojuszniczego jest także nieco surrealistyczną konsekwencją demilitaryzacji Niemiec po II wojnie światowej. Zamiast autentycznego zakwestionowania pruskiego militaryzmu i odpowiedzialnej postawy wobec użycia siły, Niemcy rozwinęły paradoksalną i nieco dziecinną formę „wojowniczego pacyfizmu”, zastępując swoją (zmiażdżoną) militarną arogancję nową, moralną arogancją

— twierdzi Engels.

Przez dziesięciolecia Niemcy trzymały się z daleka od pomocy swoim zachodnim sojusznikom w jakiejkolwiek konfrontacji militarnej z niemal absurdalnym moralizmem, ograniczając się w najlepszym razie do wezwania do „umiarkowania” i wysyłania lekarzy – i oczywiście do sprzedaży swojej broni

— podkreśla.

Na koniec dochodzimy do powtarzanego do znudzenia argumentu, mówiącego że Niemcy nigdy więcej nie powinny iść na wojnę z Rosją z powodu swojej „historycznej odpowiedzialności”. To też jest nie tylko czysto negatywnym uzasadnieniem, ale jednocześnie policzkiem wymierzonym wszystkim zachodnim sojusznikom i niepokojącym zniekształceniem rzeczywistości historycznej. Bo pierwszym celem niemieckiej ekspansji militarnej i etnicznej w przeszłości nie była „Rosja”, ale przede wszystkim Polska i Ukraina…

— mówi historyk.

Polska dobrze by zrobiła – po raz kolejny w swojej historii – nie polegając zbytnio na zapewnieniach o „zachodniej wspólnocie wartości” i „solidarności europejskiej”, ale raczej rozwijając własny wojskowo-dyplomatyczny system obrony

— apeluje badacz

mly/PAP