W środę w Parlamencie Europejskim odbyła się debata nad programem prezydencji portugalskiej w Radzie, priorytety przedstawił premier tego kraju Antonio Costa, ustosunkowała się do nich, przewodnicząca KE Ursula von der Leyen.

Premier Costa wymienił 3 priorytety: odbudowa gospodarek krajów UE po pandemii, budowanie Europejskiego filaru społecznego, oraz Europa Globalna co oznacza wzmacnianie znaczenia UE na arenie międzynarodowej.

Mówił także o konieczności skracania łańcuchów dostaw w sektorze opieki zdrowotnej, a także o tym, że instrumentem wspierającym odbudowę gospodarki unijnej powinien być jednolity europejski rynek w tym także zliberalizowany rynek usług.

Jako priorytet odbudowa gospodarek po pandemii

Trudno się dziwić, że Portugalia postawiła jako priorytet odbudowę gospodarek po pandemii koronawirusa, bowiem jest to kraj bardzo mocno dotknięty jej skutkami, o czym świadczy dwucyfrowy spadek PKB i dwucyfrowe bezrobocie.

W tej sytuacji Portugalia będzie pilnować szybkiej ratyfikacji Funduszu Odbudowy i towarzyszącego tzw. systemu zasobów własnych (czyli podatków europejskich) w poszczególnych krajach członkowskich.

Jak twierdził Costa, chodzi oto aby ta ratyfikacja zakończyła się już w kwietniu, aby jeszcze za prezydencji portugalskiej rozpoczęły się wypłaty pierwszych transz z Instrumentu na rzecz Odbudowy i zwiększania Odporności (RRF).

Europejski Filar Praw Socjalnych i Szczyt Społeczny

Przyjęcie planu wdrożenia Europejskiego Filaru Praw Socjalnych ma rozpocząć Szczyt Społeczny, który Portugalia chce zorganizować u siebie w maju tego roku, choć ze względu na ciągle trwającą pandemię może on mieć charakter zdalny.

Tutaj jednak pojawiły się zastrzeżenia, że plan ten musi uwzględniać ustanowiony w Traktatach podział kompetencji pomiędzy państwa członkowskie i UE oraz zasad subsydiarności i proporcjonalności.

Kraje mniej zamożne obawiają się bowiem, że w ramach Filaru Społecznego będzie próba narzucania im rozwiązań, których z jednej strony nie będą w stanie sfinansować, z drugiej będą one pogarszały ich konkurencyjność.

Zarzuty i przestrogi

W debacie zarzucono premierowi Portugalii, że nie ustosunkował się do systemu zakupu i rozdziału szczepionek, szczególnie do prób podejmowanych przez niektóre kraje członkowskie (wymieniano Niemcy) do zakupu szczepionek dla swoich obywateli w ramach umów dwustronnych z firmami farmaceutycznymi.

Zwrócono mu także uwagę, że nie zajął stanowiska w sprawie porozumienia politycznego o ochronie inwestycji zawartego w końcówce prezydencji niemieckiej, tak naprawdę w ramach rozmów dwustronnych pomiędzy Niemcami i Chinami.

Zwracano uwagę na agresywne zachowania Chin w polityce międzynarodowej, na brak przejrzystości w zakresie udzielania pomocy publicznej chińskim przedsiębiorcom przez państwo, wreszcie na manipulacje kursami chińskiej waluty, wszystkie te praktyki raczej nie skłaniają do akceptacji porozumienia o ochronie inwestycji.

Przestrzegano Premiera Costa przed szybką ratyfikacją porozumienia z krajami Merkosuru (Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj) zwracając uwagę, że ciągle nie ma oceny skutków tego porozumienia dla europejskiego rolnictwa.

Wreszcie przypominano premierowi Portugalii, że prace nad reformą polityki azylowej i migracyjnej powinny się opierać na kompromisie zawartym w konkluzjach Rady z czerwca 2018 roku ze szczególnym uwzględnieniem balansu pomiędzy solidarnością, a odpowiedzialnością oraz dobrowolnością wyboru środków wsparcia przez poszczególne kraje członkowskie.