Pogrzeb zmarłego 15 czerwca pisarza, eseisty, filozofa i dramatopisarza dra Bohdana Urbankowskiego odbył się na Cmentarzu Północnym w Warszawie. Dziś żegnamy mistrza słowa i jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich pisarzy - napisał prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników.

„Dziś żegnamy mistrza słowa”

Zaledwie przed miesiącem składałem Bohdanowi Urbankowskiemu życzenia z okazji 80. urodzin. Dziś żegnamy mistrza słowa i jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich pisarzy. Oddaję hołd wspaniałemu człowiekowi i żarliwemu patriocie. Całe swoje życie poświęcił fundamentalnym wartościom

— napisał prezydent Andrzej Duda w liście odczytanym przez doradcę dr Barbarę Fedyszak-Radziejowską.

Wszyscy zapamiętamy go jako konsekwentnego głosiciela idei i twórcę Nowego Romantyzmu

— napisał prezydent

Kustosz pamięci

Urbankowski został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W imieniu prezydenta córce zmarłego wręczyła go dr Fedyszak-Radziejowska.

Łączymy się w smutku i zadumie z jego bliskimi, rodziną i przyjaciółmi, by wspominać wybitnego pisarza, poetę i eseistę, człowieka myśli i czynu. Bohdan Urbankowski był kustoszem pamięci - wiedział, że tylko społeczeństwo znające swoje korzenie i kulturę może skutecznie uporać się z problemami i budować przyszłość. Cieszył się uznaniem i zaufaniem wśród różnych środowisk

— napisał w liście minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.

To wzór, z którego czerpać mogą kolejne pokolenia Polaków

— podsumował szef resortu kultury.

Świadectwo miłości do Polski

Gromadzimy się dziś, aby podziękować za jego życie, które było świadectwem miłości do Polski, wdzięczni za jego poezję i książki. Był naszym przewodnikiem i wychowawcą, który uczył nas, jak dbać o Polskę, budować Rzeczpospolitą w duchu wartości. Pokazywał nam, jak budować Polskę marzeń Mickiewicza, Piłsudskiego, Herberta i Wojtyły

— powiedział szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Był jednym z ostatnich polskich bohaterów, który rozumiał i potrafił opisać polską duszę i w której trwało marzenie wolności i niepodległości

— podkreślił.

Kim był Bohdan Urbankowski?

Bohdan Jerzy Urbankowski urodził się 19 maja 1943 r. w Warszawie. Rodzice byli zaprzysiężonymi żołnierzami AK i brali udział w Powstaniu Warszawskim. Po powstaniu wraz z rodzicami dostał się do niemieckiej niewoli i przez Pruszków trafił z matką na Śląsk. Ojciec został zamordowany przez Niemców w obozie koncentracyjnym Leitmeritz - podobozie KL Flossenbürg.

Urbankowski ukończył studia polonistyczne i filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Uczelnię opuścił z tytułem doktora nauk humanistycznych. Był twórcą i teoretykiem Nowego Romantyzmu – ruchu literackiego i jednocześnie politycznego, który głosząc idee ocalania narodu przez kulturę, nawiązywał do literatury romantycznej, okupacyjnej i emigracyjnej. Rozwinięciem jego manifestu było kilkanaście dramatów historycznych i książki filozoficzne.

Od studiów do 1989 r. był inwigilowany przez SB i z przyczyn politycznych wielokrotnie usuwany z pracy – z uczelni, z telewizji, radia i kilku redakcji. W latach 80., działając w Teatrze Płockim, zorganizował tam pierwszą i jedyną scenę teatralną „Solidarności” w Polsce – Scenę ’81. Spektakle Urbankowskiego były blokowane bądź zdejmowane ze sceny. Od 1984 r. pracował, jako zastępca redaktora naczelnego miesięcznika „Poezja”, dwa lata później został usunięty.

Jednym z jego najważniejszych dzieł literackich była „Czerwona msza, czyli uśmiech Stalina” - publikacja o postawie środowisk twórczych wobec komunizmu w PRL.

W stanie wojennym współorganizował i współredagował wydawnictwa podziemne, pisywał m.in. w „Słowie Podziemnym”, w łódzkim „Przedświcie”, w „Poglądzie”, warszawskim „Tu Teraz”, a przede wszystkim w wydawnictwach KPN i „Solidarności”.

W 1992 r. w rządzie premiera Olszewskiego, Urbankowski był doradcą ds. kultury, oświaty i wychowania przy MON. Był stypendystą Instytutu Piłsudskiego w Nowym Jorku i Fundacji Dembińskiego w Paryżu. W 2016 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, rok później - srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2022 r. otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej, a IPN uhonorował go tytułem „Kustosz Pamięci Narodowej”.

Spuścizna Bohdana Urbankowskiego to 50 książek: dramatów, esejów i zbiorów poezji, prace filozoficznych, sztuk teatralnych i radiowych, wiersze oraz monografie m.in. Zbigniewa Herberta, Adama Mickiewicza, Józefa Piłsudskiego oraz Karola Wojtyły. Zmarł 15 czerwca 2023r.

CZYTAJ TAKŻE: Nie żyje Bohdan Urbankowski. Poeta, historyk miał 80 lat. „Był jednym z ostatnich romantyków, doskonale rozumiał i opisywał Duszę Polską”

wkt/PAP