Telefon zaufania dla dzieci dzwoni w Wigilię znacznie częściej niż zwykle. To powinien być wyjątkowy dzień i jeżeli kogoś magia świąt omija, czuje się skrzywdzony - wyjaśnia Monika Sajkowska z Fundacji Dzieci Niczyje, która prowadzi linię 116 111 dla dzieci i młodzieży.

Wydaje się nam, że Wigilia to czas, kiedy milkną wszystkie spory, wszyscy się kochają, gwiazdka świeci. Tymczasem - jak podkreśliła prezeska FDN Monika Sajkowska - problemy i frustracje przez kontekst świąt często się bardzo pogłębiają, bo ludzie, których omija „świąteczna magia”, czują się podwójnie skrzywdzeni.

Po pierwsze cierpią z racji tych trudności, a po drugie widzą, że świąteczna aura nic w ich sytuacji nie zmienia

— powiedziała.

Jak dodała, publiczny przekaz jest taki, że w święta wszyscy dostają prezenty, spędzają je w rodzinnym gronie.

Wtedy szczególnie mocno i boleśnie odczuwa się własną, odmienną sytuację. Jeśli nie dostanę prezentu, nie jestem otoczony miłością, jeśli nie mam rodziny, to cierpię. Dorosły czasem potrafi sobie z tym poradzić, dziecko nie

— powiedziała Sajkowska.

W Wigilię telefon jest rozgrzany do czerwoności. Dzwonią dzieci z różnych środowisk; najczęściej z rodzin, w których jest źle, są konflikty, agresja, alkohol. Dla dziecka trudna jest sytuacja, że nie idzie na kilka godzin do szkoły, nie spotka z innymi ludźmi, tylko przez kilka dni jest cały czas z rodziną. Czasem taki kontakt jest dla niego czymś stresującym, bywa, że zagrażającym

— wyjaśniła Marta Skierkowska z FDN.

Dodała, że często dzwonią dzieci z rodzin niepełnych, które tęsknią za rodzicem.

Mamy taką obserwację, że tych telefonów jest w Wigilię bardzo dużo. Nie jest tak, że kiedy pustoszeją ulice około godz. 16, to nasi konsultanci nie mają co robić

— powiedziała.

Również osoby dyżurujące przy telefonie zaufania Rzecznika Praw Dziecka w okresie przedświątecznym odbywają wiele trudnych rozmów. Jak powiedział Marek Michalak, wigilijne rozmowy dotyczą wielu kwestii - od trudnych przeżyć po próby samobójcze.

W tym czasie następuje zauważalny wzrost telefonów, dotyczących urlopowań dzieci z placówek opiekuńczo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych oraz socjoterapeutycznych. Dzwonią wychowankowie, ich rodzice, ale i wychowawcy. Częste są również telefony od rodziców, którzy mają ograniczony i utrudniony kontakt z dziećmi z uwagi na konflikt z byłym partnerem

— podkreślił RPD.

Zwrócił uwagę, że młodzi ludzie potrzebują rozmów o problemach, troskach i zmartwieniach, a w dzisiejszym, zabieganym świecie, nie zawsze znajdują czas i zainteresowanie ze strony najbliższych.

Często zwykła rozmowa z przyjaznym, kompetentnym psychologiem czy pedagogiem, dyżurującym przy telefonie zaufania, może rozwiązać wiele problemów, z którymi sami nie są w stanie sobie poradzić

— zauważył.

Zaznaczył, że specyfiką telefonu, który działa przy biurze RPD, jest jego dwoisty charakter: z jednej strony jest to telefon zaufania, z drugiej pełni również rolę telefonu interwencyjnego. Jak podkreślił rzecznik, trudno wyobrazić sobie działalność instytucji i organizacji, zajmujących się pomocą najmłodszym bez wykorzystania narzędzia, jakim są telefony zaufania.

Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 12 12 12 czynny jest od poniedziałku do piątku od godz. 8.15 do godz. 20. W weekendy oraz w godzinach nocnych można nagrać wiadomość. Każda z nich jest odsłuchiwana przez konsultantów; przy telefonie pracuje zespół kompetentnych psychologów, pedagogów i prawników, którzy służą poradą i wsparciem, ale także posiadają realnie instrumenty działania - rzecznik jako organ konstytucyjny może natychmiast, jeśli tylko zajdzie taka potrzeba, uruchomić odpowiednie służby, by we właściwy sposób zabezpieczyły zdrowie bądź życie dziecka.

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Fundacji Dzieci Niczyje w Wigilię działa jak w każdy dzień, od godz. 12 do godz. 20 (od stycznia będzie czynny do godz. 22), dyżurują przy nim konsultanci fundacji pod nadzorem opiekuna, superwizora.

Interwencja konsultanta polega na udzieleniu bieżącego wsparcia psychologicznego, rozmowie, poprawie nastroju, poszukaniu kogoś w otoczeniu dziecka, kto może być mu w tym momencie pomocny.

Nie możemy pojechać do niego w tym momencie, ale możemy wskazać mu, gdzie szukać wsparcia. Jeśli jest zagrożone jego życie lub zdrowie, zawiadamiamy odpowiednie służby

— podkreśliła Skierkowska.

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111 to duże przedsięwzięcie, pracuje przy nim 80 osób - konsultanci, którzy są pracownikami fundacji, a także przeszkoleni stażyści - absolwenci i studenci ostatniego roku kierunków pedagogicznych, psychologicznych.

Dyżury konsultantów trwają do trzech godzin, ponieważ - jak wyjaśniła Sajkowska - jest to praca wypalająca, obciążająca psychicznie. Pracują pod superwizją, czyli mają opiekuna, który cały czas jest dla nich dostępny, pomaga i wspiera w sytuacjach trudnych. Superwizor, jeśli trzeba, włącza się do rozmowy, cały czas może mieć jej podsłuch.

Wątpliwości może przecież mieć najbardziej doświadczony psycholog, a tu trzeba podejmować decyzje natychmiast. Co dwie głowy to nie jedna

— dodała.

Oprócz telefonu dla dzieci i młodzieży FDN prowadzi infolinię 800 100 100 w sprawie bezpieczeństwa dziecka, jest ona przeznaczona dla dorosłych - rodziców, pedagogów. Dzwoniąc na ten numer, można poradzić się, co robić, gdy np. widzi się jakąś sytuację przemocową albo obserwuje obniżony nastrój dziecka. Połączenia z telefonami zaufania są bezpłatne; można na nie dzwonić z całej Polski.

bzm/PAP