Przy ocenie realizacji KPO przez KE są jednak równi i równiejsi

W związku z tym, że mija pierwszy rok od składania i przyjmowania przez Komisję Europejską projektów krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności (KPO), opublikowała ona pierwszą ich ocenę.

Z kolei Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO) przygotował sprawozdanie kontrolne, w którym na 81 stronach dokonuje oceny działań KE w związku z realizacją KPO przez poszczególne kraje członkowskie. ETO wybrało do tej oceny plany 6 krajów (Niemiec, Grecji, Hiszpanii, Francji, Chorwacji i Włoch) i oceniła tylko wybrane zestawy działań zaproponowane przez te kraje w celu realizacji 6 filarów polityki gospodarczej i społecznej w ramach KPO (są to: zielona transformacja, transformacja cyfrowa, inteligentny zrównoważony wzrost gospodarczy, spójność społeczna i terytorialna, opieka zdrowotna, polityki wobec następnego pokolenia dzieci i młodzieży).

Kontrola ETO

Ze sprawozdania kontrolnego ETO wynika, że z sześciu badanych KPO, w czterech Komisja stwierdziła poważne luki w realizacji zaleceń Komisji dla tych krajów sformułowane w latach 2019-2020 (chodzi o Niemcy, Hiszpanię, Francję i Włochy, w dwóch pozostałych programach greckim i chorwackim takich luk nie stwierdzono). Na przykład w niemieckim KPO w działaniu określonym jako „sieci szerokopasmowe o bardzo dużej przepustowości (CSR 2019.1.2) stwierdzono, że plan ten nie zawiera działań wspierających rozwój sieci szerokopasmowych o bardzo dużej przepustowości. Z kolei w działaniu „konkurencja w usługach biznesowych i zawodach regulowanych (CSR 2019.1.4), KPO nie zawiera działań mających na celu wzmocnienie konkurencji w usługach biznesowych i zawodach regulowanych. W działaniu „czynniki zachęcające do pracy drugich żywicieli rodziny (CSR 2019.2.1) stwierdzono, że w najbliższych latach konieczne jest podjęcie dalszych działań w celu rozwiązania tego problemu. Z kolei w działaniu „system emerytalny (CSR 2019.2.2) stwierdzono, że KPO zawiera opis systemu emerytalnego, ale bez wiążących kamieni milowych i wartości docelowych ani konkretnych reform systemu emerytalnego.

Podobnie luki w czterech obszarach wykryto w hiszpańskim KPO (luki dotyczące systemu emerytalnego, polityki w zakresie badań i innowacji, reform podstawowej opieki zdrowotnej, czy elektroenergetyczne połączenia międzysystemowe), wcześniej KE sformułowała zalecenia w tych obszarach i okazało się, że rząd nie uwzględnił ich w działaniach w ramach programu. Także w odniesieniu do francuskiego KPO są stwierdzone luki w czterech obszarach (system emerytalny, produkcja energii odnawialnej, transgraniczne połączenia elektroenergetyczne oraz ograniczenia regulacyjne w sektorze usług), wobec tych zagadnień, także wcześniej KE sformułowała zalecenia, jednak w programie nie znalazły się żadne propozycje działań w tym zakresie. Z kolei we włoskim KPO stwierdzono jedną lukę, chodzi o unikanie płacenia podatków, wcześniej w 2019 KE sformułowała w tej sprawie zalecenia jednak w programie nie zawarto żadnych działań w tym zakresie.

Równi i równiejsi

Jak widać w odniesieniu do Niemiec, Hiszpanii, Francji i Włoch wcześniej Komisja sformułowała cały szereg zaleceń, których realizację kraje te zadeklarowały w swoich KPO, ale jak się okazuje nie zawarły żadnych propozycji w tym zakresie. Mimo tego KPO tych czterech krajów zostały przyjęte przez Komisję dostały wysokie noty, tym krajom wypłacono wielomiliardowe zaliczki (wszystkie kraje których KPO zostały zaakceptowane do końca grudnia 2021 roku miały prawo do zaliczek), co więcej kraje te otrzymały także kolejne płatności w ramach wniosków o płatność, złożonych w I i II półroczu tego roku. Sprawozdanie kontrolne ETO, pokazuje, że Komisja Europejska przy ocenie realizacji KPO przez poszczególne kraje członkowskie, wręcz ostentacyjnie stosuje zasadę, że w UE są równi i równiejsi.