Polska pamięta o zasługach tych, którzy walczyli o wolny kraj, cierpieli prześladowania. To, że nikt dziś za poglądy nie idzie do więzienia, to wielka państwa zasługa - powiedział prezydent Andrzej Duda, zwracając się do osób odznaczonych w piątek za działalność na rzecz przemian demokratycznych.

CZYTAJ TAKŻE: Maciej Walaszczyk: „Magazyn śledczy Anity Gargas” w TVP . Totalna opozycja to dawni przeciwnicy lustracji i rządu obalonego 4 czerwca 1992 r.

Podczas uroczystości w Belwederze prezydent podkreślał, że wręcza oznaczenia osobom, które uważa za bohaterów wolności.

Są różne oceny tamtego czasu i są różne oceny 1989 roku, tamtych wydarzeń, tego wszystkiego, co je poprzedziło i co było później. Dla mnie, jako w 1989 roku 17-letniego chłopaka, to było wielkie zwycięstwo, czas wielkiej zmiany, niezwykłego poruszenia osobistego, choć przecież, zwłaszcza jak popatrzę z dzisiejszej perspektywy, tak niewiele wiedziałem o świecie i tak niewiele jeszcze wtedy rozumiałem z realiów tego świata, który mnie otaczał i który się właśnie na moich oczach kształtował

— mówił Duda.

Państwo ten świat kształtowaliście czynnie, ja, mogę powiedzieć, że byłem w zasadzie tylko obserwatorem z boku, choć oddanym i absolutnie zaprzysięgłym kibicem tych wszystkich, którzy wtedy faktycznie walczyli o wolną Polskę, cierpieli prześladowania ze strony SB, siedzieli w więzieniach, byli aresztowani, internowani, bardzo często bici, niektórzy zginęli

— powiedział.

Podkreślił, że cena, którą zapłaciły wtedy niektóre rodziny czy pokolenie wtedy młodych ludzi lat 70., 80., w wielu przypadkach była niezwykle wysoka.

To była cena zniszczonych rodzin, zniszczonych karier, podeptanych przez komunistów zawodowych szans, często nieskończonych studiów, wilczych biletów, prześladowań, więzienia, pobicia

— mówił.

Dziś - po ponad 30 latach - chcę, żebyście wiedzieli, że Polska nadal pamięta o tych zasługach, że to nie przyszło znikąd, że wolna Polska, którą dziś mamy, nie spadła z nieba. (…) Żeby pan Bóg wsparł, człowiek musi działać. Działaliście i za to z całego serca wam dziękuję

— powiedział prezydent.

Ktoś powie - no tak, można było to wszystko uzyskać szybciej. Przecież byli tacy w ówczesnej opozycji, którzy krytykowali i w ogóle nie zgadzali się z wyborami 1989 roku, które przecież były tylko częściowo wolne

— kontynuował prezydent, dodając, że był świadkiem wielkich dyskusji na ten temat, „które toczone były w obecności i przez pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego”.

Prezydent przypomina o „nocnej zmianie”

Andrzej Duda przypomniał, że gdy siedział kiedyś wieczorem „w cztery oczy” z Lechem Kaczyńskim, zapytał, co o tym sądzi jako uczestnik tamtych wydarzeń, który był przy Okrągłym Stole, był wówczas wiceprzewodniczącym „Solidarności”, „był absolutnie w środku tych wszystkich wydarzeń”.

Powiedział do mnie: Andrzej, to, że doszło do wyborów w 1989 roku, było wielkim zwycięstwem i sukcesem, choć reżim był słaby i można było różnymi drogami być może zmierzać wtedy. Ale tak się potoczyło i to był sukces

— relacjonował.

Błędy zostały popełnione później, bo trzeba było tę falę popchnąć dalej i wykorzystać, tą, którą właśnie wszyscy zobaczyliśmy w 1989 roku, że ona jest tak potężna, że ten sprzeciw jest tak ogromny. (…) Tymczasem to, co nastąpiło później i było wielką szansą, skończyło się kolejnego 4 czerwca, gdy obalono rząd Jana Olszewskiego w brutalny sposób, gdy tak naprawdę komunistyczno-lewacki prąd zwyciężył, pokonując tych, którzy chcieli rzeczywiście wolnej, w pełni niepodległej, suwerennej Polski w tamtym momencie

— kontynuował Duda.

W ocenie prezydenta, „to była porażka”, w wyniku której „opóźniono rozwój prawdziwie demokratycznej, wolnej Polski o kolejne lata”.

Później borykaliśmy się i często do dziś borykamy się z całym szeregiem problemów, które wtedy pojawiły się, jak choćby te, z którymi dziś borykamy się w wymiarze sprawiedliwości, gdzie cały czas jeszcze zasiadają komunistyczni sędziowie umoczeni w PRL-owskich strukturach

— ocenił.

Ale ten proces oczyszczania trwa w sposób nieustanny. (…) Życie społeczne się oczyszcza, a Polska się poprawia

— mówił prezydent.

To, że dziś możemy dyskutować, to, że dziś możemy się otwarcie wymieniać poglądami i nikt za poglądy nie idzie do więzienia, to jest wielka państwa zasługa. I jeśli ktoś pyta, kto doprowadził Polskę do stanu demokratycznego państwa, tak, to państwo, to wy ją do tego doprowadziliście. Za to wieczna chwała i wieczna pamięć, mam nadzieję, będzie waszym udziałem

— zaznaczył Andrzej Duda.

Prezydent podkreślił, że - gdy mówi o bohaterach, żołnierzach - zawsze wspomina również o ich najbliższych.

Mamy (…) w tamtych czasach szły pod więzienie, płakały, martwiły się, a jednak wychowały tak, że poszedł, że poszła, że wcześniej poszli do powstania, bardzo często po to, by zginąć. I te matki tak wychowały, choć wiedziały bardzo często, że tak będzie i że tak naprawę poświęcają i oddają to, co mają najcenniejsze - swoje dzieci (…) Polsce

— powiedział Duda.

Za to wam, mamy, z całego serca dziękuję. (…) Nie byłoby tego pokolenia, które uzyskało wolną Polskę, gdyby nie ich rodzice, ich wychowanie

— dodał.

Kogo odznaczył prezydent Andrzej Duda?

W piątek podczas uroczystości w Belwederze prezydent odznaczył - za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej - Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski: Krzysztof Gołba (założyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów Śląskiej Akademii Medycznej, organizator strajków studenckich, internowany); Serafin Masianis (członek NSZZ „Solidarność” i Klubu Inteligencji Katolickiej w Pile, po wprowadzeniu stanu wojennego adwokat oskarżonych z powodów politycznych).

Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski prezydent odznaczył: Ewę Barańską-Jamrozik (organizatorkę podziemnych wystaw i imprez artystycznych w Krakowie, autorkę druków niezależnych),Pawła Kozerę (działacza NZS, uczestnika i szefa służb porządkowych Strajku Radomskiego w Politechnice Warszawskiej, współtwórcę pisma „Słowo”, który wraz z braćmi Adamem i Tomaszem drukował wydawnictwa niepodległościowe); Zenona Perkowskiego (aktywnego działacza NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych na terenie gminy Sokoły), Małgorzatę Pęksyk (działaczką opozycji antykomunistycznej w okresie stanu wojennego i następnie do 1989 r. represjonowaną przez SB, dyskryminowaną w pracy) oraz Jacka Tomczaka (inicjatora i współzałożyciela Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Naftoremoncie w Płocku, aresztowanego za działalność związkową).

Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczeni zostali: Adam Kozera (współpracował z Grupami Oporu „Solidarni”, drukował wraz z braćmi Pawłem i Tomaszem wydawnictwa niepodległościowe), Tomasz Kozera (współpracował z Grupami Oporu „Solidarni”, drukował wraz z braćmi Pawłem i Adamem wydawnictwa niepodległościowe), Jan Libera (członek NSZZ „Solidarność”, kolportował ulotki, malował napisy na murach oraz zawieszał flagę „Solidarności” na kominie ciepłowni w Legionowie); Henryk Łupiński (członek NSZZ „Solidarność w Zakładach Przetwórstwa Owocowo–Warzywnego w Białymstoku, kolportował nielegalną prasę i ulotki); Beata Majdzik (działaczka opozycji demokratycznej, wraz z mężem, Ryszardem Majdzikiem drukowała biuletyn „Solidarność Skawina” oraz „Białego Orła”) oraz Lech Meks (pracownik Fabryki Łożysk Tocznych „Iskra” w Kielcach, działacz opozycji antykomunistycznej w okresie stanu wojennego oraz do 1989 r., aresztowany i skazany na 3 lata pozbawienia wolności, wyrok odsiadywał w więzieniu w Hrubieszowie).

Za zasługi dla Niepodległej - Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości - odznaczone zostały: Ewa Barańska-Jamrozik (żona śp. Atilli Jamrozika, współzałożycielka Komitetu Porozumiewawczego Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych); Bronisława Bik (matka Ewy, zaangażowanej w powołanie niezależnej organizacji Ruch „Wolność i Pokój” oraz Marka Bika, uczestnika m.in. akcji ulotkowych w XIV LO w Krakowie i organizatora uroczystości upamiętniającej zbrodnię katyńską na Rynku Głównym); Barbara Gorczycka-Muszyńska (matka Wojciecha Muszyńskiego, należącego do konspiracji szkolnej: Frakcji Młodzieży Republikańskiej, przekształconej w Polską Organizację Młodzieżową); Matylda Jurkowska (matka Zdzisława Jurkowskiego m.in. członka Komitetu Założycielskiego NZS na Wydziale Matematyczno-Chemicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Niezależnej Oficyny Studentów „Czekając”).

Odznaczone zostały ponadto to: Jadwiga Kiepura (matka Jarosława Kiepury, aktywnego działacza w nielegalnej organizacji Polska Partia Niepodległościowa); Janina Kosakowska (matka Leszka Kosakowskiego, związanego z Polską Partią Niepodległościową, współpracującego z opozycją węgierską i współuczestniczącego w zakładaniu Solidarności Polsko–Węgierskiej); Lidia Podworska (matka Jarosława Podworskiego, uczestnika akcji ulotkowych, kolportażu i druku materiałów m.in. „Solidarności” i KPN w Gliwicach, aresztowanego i osadzonego w Areszcie Śledczym w Gliwicach) oraz Nelli Rokita-Arnold (małżonka Jana Rokity, działacza opozycji demokratycznej, była współpracownikiem nielegalnego NZS w Uniwersytecie Jagiellońskim i organizacji „Wolność i Pokój”).

Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości otrzymały również: Janina Siedlich-Wojciechowska (matka Macieja Wojciechowskiego, działacza Niezależnej Federacji Młodzieży Szkolnej i niezależnych struktur ZHP w Krapkowicach); Teresa Skubiszewska (matka Konrada Falęckiego, działacza Grup Oporu Solidarni, Grupy Witka/Waldka, pseudonim „Koń”, biorącego udział w rozrzucaniu ulotek, stawianiu urządzeń nagłaśniających w centrum Warszawy) oraz Ewa Wasilewska (matka Witolda Wasilewskiego, założyciela i leadera niepodległościowej organizacji „Wolna Polska”, stawiającej sobie za cel obalenie systemu komunistycznego).

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Marzena Nykiel: Trzy lata po odejściu Jana Olszewskiego, w 30 lat po obaleniu jego rządu, wciąż toczy się ta sama walka o kształt i przynależność Polski

mm/PAP