Senackie komisje opowiedziały się w środę za wprowadzaniem licznych poprawek do noweli ustawy o Sądzie Najwyższym. Wśród nich jest m.in. rozszerzenie możliwości przeprowadzania „testu bezstronności” sędziego i wymóg 7-letniego stażu orzekania w SN dla kandydatów do nowej Izby Odpowiedzialności Zawodowej.

CZYTAJ TAKŻE: Co z poprawką Senatu dot. usunięcia sędziów Izby Dyscyplinarnej? Wicerzecznik PiS jednoznacznie: „Oczywiście, że ją odrzucimy”

Sprawozdanie komisji trafi teraz na posiedzenie Senatu, które ma się rozpocząć jeszcze w środę o godz. 16. Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym, nad którą połączone senackie komisje: ustawodawcza oraz praw człowieka, praworządności i petycji pracowały w środę od rana, została uchwalona przez Sejm w ubiegłym tygodniu. Zainicjowana przez prezydenta Andrzeja Dudę nowela zakłada przede wszystkim likwidację Izby Dyscyplinarnej SN i utworzenie Izby Odpowiedzialności Zawodowej.

Komisje senackie pozytywnie zaopiniowały wprowadzenie do uchwalonych przepisów kilkudziesięciu poprawek opracowanych w większości przez Biuro Legislacyjne Senatu. Jak argumentowali przedstawiciele tego Biura, przyjęta przez Sejm ustawa jest niepełna i pomija orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ws. obecnej Krajowej Rady Sądownictwa.

Zarekomendowane poprawki zakładają m.in., żeby losowanie 33 kandydatów na sędziów do Izby Odpowiedzialności Zawodowej odbywało się spośród sędziów mających co najmniej 7-letni staż orzekania w Sądzie Najwyższym.

Jakie poprawki proponują jeszcze komisje senackie?

Kolejna grupa zarekomendowanych poprawek rozszerza kryterium możliwości składania wniosku o tzw. test bezstronności i niezawisłości sędziego. Jak wyjaśniała przedstawicielka BLS, chodzi o „usunięcie z ustawy przepisów przesądzających, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważania orzeczenia wydanego z udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłość i bezstronności”.

Komisje opowiedziały się też za poprawkami, zgodnie z którymi sędziowie Izby Dyscyplinarnej przestaną orzekać w SN w dniu wejścia w życie ustawy bez możliwości przejścia w stan spoczynku.

Pozytywnie zarekomendowane poprawki przewidują też uznanie za nieważne i pozbawione skutków prawnych wszystkich orzeczeń zapadłych w Izbie Dyscyplinarnej. Zawieszeni przez te Izbę sędziowie mieliby powrócić na swoje stanowiska i przez kolejne 3 lata nie mogliby być przeniesieni do innego wydziału bez ich zgody. Jak mówiła przedstawicielka Biura Legislacyjnego Senatu, w ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy Izba Odpowiedzialność Zawodowej miałaby zająć się wszystkimi sprawami rozstrzygniętymi przez Izbę Dyscyplinarną.

Zmian w ustawie o SN oczekuje Komisja Europejska w związku z decyzją Trybunału Sprawiedliwości UE. Likwidacja Izby Dyscyplinarnej SN to jeden z „kamieni milowych”, których wdrożenie ma dać zielone światło dla zaakceptowania przez KE polskiego Krajowego Planu Odbudowy.

Kwiatkowski przedstawił najważniejsze poprawki komisji senackich do nowelizacji ustawy o SN

Szczegóły senackich poprawek przedstawił na Twitterze były członek PO, a obecnie senator niezależny Krzysztof Kwiatkowski.

Komisje senackie wprowadziły poprawki do ustawy o Sądzie Najwyższym, m. in. ustawowe przywrócenie do pracy zawieszonych sędziów; rozwiązanie stosunku służbowego z osobami z Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego z zakazem powołania do SN; 7 letni staż pracy w Sądzie Najwyższym jako warunek do powołania do Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN 👍 Krótko- kamienie milowe są w ustawie

– napisał Kwiatkowski.

Prezydencka minister komentuje propozycje komisji senackich

O zaproponowane w środę na posiedzeniu komisji senackich poprawki pytana była w TVP Info prezydencka minister Małgorzata Paprocka.

Projekt wyszedł z Sejmu właściwie w przedłożeniu takim, jak go zaproponował pan prezydent, poza pewnymi kwestiami legislacyjnymi. Dziś połączone komisje w Senacie proponują, oprócz poprawek dalszych legislacyjnych, trzy poprawki, które budzą daleko idące wątpliwości co do zgodności z konstytucją

— powiedziała.

Pytana, co konkretnie budzi wątpliwości, odparła, że chodzi o trzy „najdalej idące poprawki”.

Powiedziałabym, o charakterze fundamentalnym

— dodała.

Wątpliwości budzi poprawka, która zmierza do tego, by wszystkie wyroki Izby Dyscyplinarnej uznać za nieważne. Tego typu rozwiązanie wydaje się stać w absolutnej sprzeczności z zasadą trójpodziału władzy. Władza ustawodawcza nie może uchylać (orzeczeń) sądów, czyli działania innych władz

— zaznaczyła.

Druga kwestia, która również budzi wątpliwości natury konstytucyjnej, mówiła Paprocka, to kwestia związana z sędziami Sądu Najwyższego dziś orzekającymi z Izbie Dyscyplinarnej.

Komisje senackie proponują, by został rozwiązany stosunek służbowy z tymi sędziami, co więcej - by oni nigdy więcej nie mogli startować w konkursach do SN

— kontynuowała.

Tymczasem - zauważyła - „konstytucja mówi bardzo jasno, co się dzieje w przypadku reorganizacji sądów”.

Konstytucja zostawia dwie możliwości - po pierwsze albo sędzia może przejść do innego sądu, może zostać przeniesiony, albo może przejść w stan spoczynku z prawem do pełnego uposażenia

— tłumaczyła.

„Powołanie prezydenckie jest ważne”

Według Paprockiej poprawka ta oznacza, że sędziowie SN zasiadający w Izbie Dyscyplinarnej byliby traktowania jak „niesędziowie”.

Żadne orzeczenia dziś, ani na pewno nie krajowe, ani Trybunału Konstytucyjnego, ani Naczelnego Sądu Administracyjnego, ale również wyroki trybunałów europejskich nie pozwalają na kwestionowanie statusu sędziowskiego w tym znaczeniu, jakie nadaje mu prerogatywa prezydenta

— zauważyła.

Nikt nie kwestionuje powołań (sędziów - PAP) dokonanych przez prezydenta. Ostatnie orzeczenia TSUE idą w taką stronę, że - nawet jeśli były jakieś kwestie związane z procedurą powołania - to można je badać, ale w konkretnej sprawie. Powołanie prezydenckie jest ważne, z perspektywy Kancelarii Prezydenta, pana prezydenta, to rzecz absolutnie fundamentalna

— podkreśliła.

Paprocka oceniła również, że „propozycja prezydencka w tej kwestii jest w 100 proc. zgodna z konstytucją”.

Bardzo trudno to samo powiedzieć o propozycji komisji senackich

— dodała.

Pytana, czy prezydent podpisałby nowelę ustawy o SN w wersji z tymi poprawkami, odparła, że decyzja zapada, „gdy ustawa jest finalnie na biurku pana prezydenta”.

Ale na pewno te proponowane poprawki budzą bardzo daleko idące wątpliwości co do zgodności z konstytucją

— zaznaczyła.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Opozycja chce zmienić w Senacie ustawę o SN! Kosiniak-Kamysz: Naprawimy ją tak, żeby środki z KPO zostały uruchomione

mm/PAP/Twitter