Poza analizą postępowań wojskowej prokuratury z okresu stalinizmu prokuratorzy IPN w Szczecinie, podobnie jak i w innych oddziałach Instytutu w Polsce, zajmują się także stalinowskimi wojskowymi sądami, które skazywały żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego.

Dzięki nowelizacji ustawy o IPN z 2016 r. prokuratorzy Instytutu są uprawnieni do kierowania wniosków i występowania przed sądami w sprawach o uznanie za nieważne orzeczeń PRL-owskich sądów. W Szczecinie dotyczy to m.in. wyroków Wojskowego Sądu Rejonowego z lat 1946-1955. Unieważnione wyroki dotyczą skazań członków konspiracji niepodległościowej w okresie największych nasileń represji stalinowskich. Osoby te były skazane m.in. za usiłowanie obalenia przemocą ustroju państwa ludowego, propagandę antykomunistyczną, posiadanie broni czy członkostwo w organizacjach niepodległościowych.

Pod koniec sierpnia br. prok. Andrzej Pozorski, dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, poinformował PAP, że od września 2016 r. do lipca br. prokuratorzy IPN skierowali do sądów 344 wnioski ws. unieważnień wyroków; większość rozpatrzono pozytywnie. Tryb unieważniania określa ustawa z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego.

Orzeczenia o unieważnieniu wyroków, m.in. wojskowych sądów rejonowych z okresu PRL, oznaczają nie tylko uniewinnienie danej osoby i zrzucenie z niej piętna przestępcy, ale również otwierają represjonowanym i ich rodzinom drogę do domagania się zadośćuczynienia i odszkodowań od Skarbu Państwa.

wkt/PAP