To wystawa o Polsce i w jakimś sensie o naszej duszy. Polska dusza jest bowiem w dużej mierze duszą romantyczną – powiedział prezydent Andrzej Duda podczas wernisażu ekspozycji „Romantyczność. Malarstwo polskie XIX wieku” w Pałacu Prezydenckim.

„To wystawa o Polsce i w jakimś sensie o naszej duszy, prezentująca malarstwo tej specyficznej dla Polaków epoki”

– mówił w Pałacu Prezydenckim prezydent Andrzej Duda. Przypomniał, że był to okres walki o niepodległość i odzyskanie utraconego państwa. Podkreślił, że romantyzm w szczególny sposób wpisywał się dążenia ówczesnych Polaków, kształtował „polskiego ducha tamtej epoki i wpisywał się w nasze cechy narodowe”. Zwrócił uwagę, że epoka romantyzmu do dziś cieszy się ogromnym szacunkiem Polaków.

„Polska dusza jest bowiem w dużej mierze duszą romantyczną” – stwierdził.

Prezydent zaznaczył, że ekspozycja malarstwa polskiego romantyzmu będzie prezentowana w miejscu spotkań z przedstawicielami innych państw.

„Ta wystawa pokazuje w pigułce wycinek wielkiej twórczości romantyzmu. My i nasi goście będziemy mogli zatrzymać się przy tych wspaniałych dziełach i popatrzeć na ważne momenty polskiej historii”

– zauważył.

Prezydent poinformował, że równolegle z prezentowaną wystawą następuje otwarcie Sieni Wielkiej Pałacu Prezydenckiego, nazywanej Sienią Białego Orła, która prezentuje dzieje polskiego godła na przestrzeni wieków. Andrzej Duda wymienił również dwie inne sale rezydencji prezydenckich prezentujące polską historię – otwartą w 2018 r. salę Orderu Orła Białego oraz istniejącą od lipca 2020 r. Salę Rządu Obrony Narodowej Wincentego Witosa w Belwederze.

Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie prof. Łukasz Gaweł zwrócił uwagę, że „romantyzm polski kojarzony jest z największymi dziełami, z +Dziadami+, +Kordianem+, +Konradem Wallenrodem+, ale +Ballady i romanse+ mają niezwykłą siłę”.

„Gdyby nie romantyzm polski, my byśmy nie przetrwali jako naród. Gdyby nie romantyzm polski, nie byłoby Wyspiańskiego. I tak jak przetrwaliśmy najtrudniejszy czas – czas zaborów - dzięki tym wielkim utworom literackim, ale też dzięki tym mniejszym formom; wierzę głęboko, że jeżeli sięgniemy do korzeni romantyzmu to przetrwamy ten trudny czas, w którym znowu jesteśmy. Myślę, że to jest moment, kiedy znowu trzeba sięgnąć do tego, co najważniejsze. Panie prezydencie, jestem przekonany, że dusza polska to dusza romantyczna i wbrew temu, że wielu ludzi mówi, że nie ma charakterów narodowych – są” - ocenił.

Kurator wystawy Agnieszka Rosales Rodriguez dodała, że „romantyczność to pewnego rodzaju dyspozycja nie tylko emocjonalna, ale też duchowa, której Polacy będą wierni przez cały XIX wiek”.

„Jeszcze Artur Górski w manifeście Młodej Polski powoływał się na płomiennego ducha Mickiewicza. Dlatego pozwalamy sobie zaprezentować na tej wystawie twórców nie tylko I połowy XIX wieku, bo też i granice polskiego romantyzmu wykraczają znacznie poza I połowę wieku, rozciągają się co najmniej do lat 60., a echa tej romantycznej postawy śledzić będziemy jeszcze w wielkim malarstwie Jana Matejki, Jacka Malczewskiego czy Stanisława Wyspiańskiego” - wspomniała.

W wernisażu wzięli udział również m.in. Pierwsza Dama Agata Kornhauser-Duda, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, prezydencki minister Wojciech Kolarski oraz dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie Wojciech Fałkowski.

Ekspozycja jest częścią obchodów ustanowionego przez Sejm roku 2022 Rokiem Romantyzmu Polskiego. Zaprezentowano na niej dzieła czołowych malarzy polskiego romantyzmu oraz nawiązujących do jego dorobku, wśród nich Marcina Zaleskiego, Wincentego Kasprzyckiego, Jana Matejki, Artura Grottgera, Antoniego Blanka i Józefa Simmlera. Wśród prezentowanych dzieł, pochodzących m.in. ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, wiele odwołuje się do najważniejszych momentów polskiej historii, w tym tryumfów Rzeczypospolitej, epizodów powstań narodowych oraz martyrologii. Organizatorzy wystawy zwracają szczególną uwagę na szkic Jana Matejki do obrazu Wernyhora z 1884 r. Ten legendarny ukraiński wieszcz miał przepowiadać pojednanie narodów polskiego i ukraińskiego.

PAP/mall