15 września w Centrum Prasowym Foksal, przy pełnej sali, odbył się, zorganizowany przez Teologię Polityczną, przedpremierowy pokaz „Breakout” – sztuki napisanej przez Wojciecha Tomczyka specjalnie dla Teatru Telewizji.

Po spektaklu, wyreżyserowanym przez Ewę Pytkę, miała miejsce rozmowa z twórcami spektaklu, w tym z wykonawcami głównych ról – Bartoszem Opanią oraz Zbigniewem Zamachowskim.

Wstępem do dyskusji była próba odnalezienia szerszego kontekstu literackiego dla sztuki „Breakout”. Prowadzący dyskusję Dariusz Karłowicz zwrócił uwagę na elementy świata szekspirowskiego – mechanik (Zbigniew Zamachowski) jako demiurg, niczym Prospero z „Burzy”, kontroluje i animuje sytuację tak, aby przywrócić zachwiany ład. Poza nawiązaniami szekspirowskimi, w sztuce Tomczyka, można było odnaleźć również czechowowski motyw sióstr – jak stwierdził Dariusz Karłowicz „zredukowane do dwóch trzy siostry”, z których jedna będąca pogodzoną z życiem nauczycielką, wprost odpowiadała czechowowskiej najstarszej siostrze – Oldze. Kolejnym motywem literackim, w którym fabuła „Breakoutu” wydaje się zanurzona, jest „Balladyna” Juliusza Słowackiego.

Intelektualną osią spektaklu był, jak stwierdził prowadzący dyskusję, „zasadniczy konflikt, który rozdziera dzisiejszą Europę i Polskę – to jest konflikt pseudoarystokratów z ludem”.

Na pytanie o naszkicowanie głównej idei sztuki, reżyser Ewa Pytka odpowiedziała, że szukała w niej przede wszystkim pytań, a nie odpowiedzi. Pytań o elity i kto się do nich mniej lub bardziej słusznie zalicza oraz gdzie w tej społecznej układance jest prowincja. Potwierdziła również słuszność literackich tropów i intuicji, których świadome zaszczepienie w spektaklu nadaje mu szerszy kontekst i głębię znaczeń.

Odtwórca roli pisarza Bartosz Opania zaznaczył, że pamięciowe przyswojenie tekstu, który miał bardzo swoistą konstrukcję, było „spacerem po linie”. Wspomniał też, że tworząc rolę pisarza, próbował portretować kabotyna, czerpiąc z doświadczeń własnych związanych m.in. ze spotkaniami z publicznością, w których, jak stwierdził, wkłada się pewną maskę. Następnie, w nawiązaniu do swojej spektaklowej roli utalentowanego w kwestii „kreowania własnego wizerunku” pisarza plagiatora, należącego do świata „onych”, wielkomiejskiej elity „nie muszącej rano wstawać”, dokonał krytycznego opisu aktualnej rzeczywistości społeczno-kulturowej z charakterystyczną dla niej dominacją formy nad treścią, konformizmem poznawczym, fejsbukowym ekstrawertyzmem zawłaszczającym cudzą przestrzeń i plotkarskimi podnietami.

Z kolei Zbigniew Zamachowski, odtwórca zagadkowej roli mechanika-mistyka, który naprawę samochodów, leżącą w sferze pozornie stricte materialistycznej absolutyzuje poszukując w niej metafizyki, napomknął, że jednym z powodów, dla których przyjął rolę w sztuce Wojciecha Tomczyka, było, niejako naturalne, upodobanie do „grania mądrzejszego niż się jest” oraz fakt bardzo dobrej współpracy przy realizacji poprzedniego spektaklu. Zbigniew Zamachowski opowiedział też o zasadach, którymi kieruje się podczas pracy nad rolą – umiarkowaniem w zakresie środków aktorskich, ścisłe trzymanie się „tekstowej partytury”, a nie jedynie „grania po sensie”, wiarygodność i dowcip.

Na koniec głos zabrał Wojciech Tomczyk, dramaturg, podkreślił fakt, że Teatr Telewizji zamówił u niego sztukę, co jak stwierdził, było „luksusem”, a sama sztuka, co dodał z przekąsem, była „pojechaniem po sobie i po kolegach”. Wydaje się, że lepszej rekomendacji dla obejrzenia spektaklu „Breakout” w Teatrze Telewizji, nie potrzeba.

Przypomnijmy, że jego premiera telewizyjna będzie mieć miejsce w najbliższy poniedziałek 19 września w Teatrze Telewizji. Czytelnicy Teologii Politycznej, dzięki uprzejmości TVP1 i Narodowego Instytutu Audiowizualnego, który jest dysponentem praw do spektaklu, mieli tę okazję już w miniony czwartek.

Relację przygotowali:

Tekst - Marcin Pasierbski (Teologia Polityczna)

Wideo i foto - Bernard (Blogpress.pl)

Całość na Blogpress.pl