Podczas oficjalnych obchodów 77. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu zamiast przemówień polityków zapadnie „wymowna minuta ciszy i refleksji” – podało Muzeum Auschwitz i zaznaczyło: „niech przemówią tylko Ocalali z Auschwitz”.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Nowe informacje ws. śledztwa dot. antysemickich napisów w byłym obozie Birkenau. Jest wniosek o przesłuchanie świadka z Niemiec

Rocznica przypada 27 stycznia. Główne uroczystości rozpoczną się o godz. 16. Szczegółowy program nie został jeszcze zaprezentowany, ale muzeum wskazało, że w związku z pandemią w obchodach weźmie udział tylko niewielka liczba osób, głównie ocalałych. Wydarzenie będzie transmitowane w internecie.

Widzimy, co dzieje się wokół granic Ukrainy; widzimy, co dzieje się w licznych częściach świata. Czujemy też wzrost zbędnych napięć i groźnych powiewów haseł antysemickich i rasistowskich. Czujemy rosnącą obojętność i bierność. Świat nie wyciągnął lekcji z II wojny światowej. Po konsultacji z Prezydentem RP Muzeum pragnie, by podczas 77. rocznicy wyzwolenia, w 80-lecie rozpoczęcia Zagłady w KL Auschwitz, zamiast przemówień polityków była wymowna minuta ciszy i refleksji. Niech przemówią tylko Ocalali z Auschwitz. Naprawdę przemyślmy, czy każdy zrobił wszystko, by powstrzymać w miarę swoich możliwości rozrost zła na naszym świecie

— wskazało muzeum.

Początek zagłady w KL Auschwitz, która rozpoczęła się wiosną 1942 r., będzie w szczególny sposób uwypuklony podczas obchodów.

Jeśli Szoa, względem wszystkich innych ludobójstw, wyróżniał przede wszystkim charakter głęboko programowy, logistyczny, niemalże industrialny, to w Auschwitz osiągnął on swoje apogeum

— mówił w grudniu dyrektor muzeum dr Piotr Cywiński.

Rok 1942 r. był kluczowy dla kształtowania się funkcji obozu Auschwitz jako ośrodka zagłady. Wiosną tego roku Niemcy rozpoczęli masowe deportacje Żydów do Auschwitz, władze obozowe zdecydowały o utworzeniu dwóch prowizorycznych komór gazowych w pobliżu obozu Auschwitz II-Birkenau, obok nich najpierw kopano masowe groby, a następnie ciała ofiar zaczęto spalać na wolnym powietrzu.

Na rampie wyładowczej lekarze SS zaczęli przeprowadzać selekcje wśród deportowanych Żydów. Po wizycie w Auschwitz SS-Reichsfuehrera Heinricha Himmlera w lipcu 1942 r. przystąpiono do budowy czterech krematoriów wraz z komorami gazowymi, które zostały oddane do użytku wiosną kolejnego roku.

Śmierć Polaków i Żydów

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała zarazem sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz został oswobodzony przez Armię Czerwoną 27 stycznia 1945 r.

W 2005 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych uchwaliła dzień 27 stycznia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu.

Honorowy patronat nad obchodami rocznicowymi objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.

mly/PAP