Autorytet w dziedzinie filozofii rosyjskiej, współtwórca, tzw. warszawskiej szkoły historyków idei, prof. Andrzej Walicki zmarł w czwartek w wieku 90 lat - powiedział PAP jego uczeń i przyjaciel, prof. Janusz Dobieszewski.

Andrzej Walicki urodził się 15 maja 1930 roku. Jego ojciec, historyk sztuki, Michał Walicki, przyjaźnił się z filozofem Sergiuszem Hessenem - to rozmowy z tym uczonym rozbudziły pasję filozoficzną u młodego Walickiego, a także wpłynęły na wybór miejsca studiów. Zdecydował się na studiowanie filozofii na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie Hessen wykładał, obok m.in. Tadeusza Kotarbińskiego. Dyplom zrobił już jednak na Uniwersytecie Warszawskim w 1953 roku, a doktoryzował się w roku 1957.

Warszawska szkoła historii idei

Obok Leszka Kołakowskiego, Bronisława Baczko i Jerzego Szackiego, Walicki jest uznawany za współtwórcę tak zwanej „warszawskiej szkoły historii idei”, której przedstawiciele działali na Uniwersytecie Warszawskim w latach 50. Szkołę charakteryzowały nowatorskie metody zastosowane do badania dziejów idei. Tytuł docenta otrzymał Walicki w 1964 roku w Instytucie Filozofii PAN, a profesora w 1972 roku, w wieku zaledwie 42 lat.

Pasją Walickiego była filozofia rosyjska - studiował także rusycystykę. Walicki stał się znany, jako historyk myśli rosyjskiej, a także polskiego romantyzmu. Jego prace dotyczą w szczególności takich zagadnień jak marksizm, myśl liberalna, totalitaryzm, komunizm, liberalizm, patriotyzm, nacjonalizm, mesjanizm czy wreszcie historia inteligencji.

W latach 1981–1986 profesor Walicki był wykładowcą Australijskiego Uniwersytetu Narodowego w Canberze. Od 1986 roku pracował przez kilka lat na Uniwersytecie Notre Dame w Stanach Zjednoczonych. Wykładał też jako profesor wizytujący na Uniwersytecie Stanforda.

Najważniejsze publikacje

Do najważniejszych publikacji Andrzeja Walickiego należą: „Osobowość a historia. Studia z dziejów literatury i myśli rosyjskiej” (1959), „Rosyjska filozofia i myśl społeczna. Od Oświecenia do marksizmu” (1973), „Między filozofią, religią i polityką. Studia o myśli polskiej epoki romantyzmu” (1983). Za publikację pt. „Rosja, katolicyzm i sprawa Polska” został nominowany do Nagrody Literackiej Nike 2003 (znalazł się w finale). Najnowsza książka prof. Walickiego - „O Rosji inaczej” ukazała się w 2019 roku.

Kilka miesięcy temu, na swoje 90 urodziny, prof. Walicki wyraził zgodę na digitalizację swoich książek przez Bibliotekę Narodową. Książki te są obecnie dostępne w ramach biblioteki cyfrowej POLONA.

xyz/PAP