W Polsce obserwujemy niepokojący trend masowej likwidacji bankomatów, który może mieć poważne konsekwencje dla wielu grup społecznych. Jak donosi „Super Express”, tylko w pierwszym kwartale 2024 roku liczba bankomatów w kraju spadła o ponad tysiąc. Co więcej, Euronet, największy niezależny dostawca bankomatów w Polsce, zapowiedział demontaż kolejnych 330 urządzeń.

Główną przyczyną tego zjawiska jest spadająca rentowność bankomatów. Polacy coraz częściej korzystają z płatności bezgotówkowych, kart płatniczych, przelewów internetowych i mobilnych aplikacji bankowych.

Ponad miliard transakcji BLIK

Od stycznia do czerwca 2024 r. użytkownicy BLIK-a wykonali ponad 1,1 mld operacji na kwotę łącznie 157,8 mld zł 

— poinformował Polski Standard Płatności.

Prawie połowa - 48,8 proc. wszystkich transakcji w pierwszym półroczu br. - to płatności za zakupy w internecie.

W komunikacie przekazano również, że w pierwszej połowie br. użytkownicy dokonywali przy pomocy BLIK-a średnio 6,1 mln transakcji dziennie oraz 71 transakcji na sekundę. Średnia kwota jednej transakcji BLIKIEM w pierwszym półroczu 2024 r. wynosiła 143 zł. 10 czerwca br. odnotowano rekordową dzienną liczbę transakcji zrealizowana we wszystkich kanałach - 9,6 mln.

Szacunkowy udział BLIK-a

Wiceprezes Polskiego Standardu Płatności Monika Król przekazała, że szacunkowy udział BLIK-a w rynku płatności e-commerce wynosi około 70 proc. Dodała, że firma widzi „realne szanse na osiągnięcie w najbliższych latach jeszcze większego udziału”.

Jak wynika z opublikowanych przez firmę danych, za 25,3 proc. wszystkich transakcji wykonanych w pierwszym półroczu br. BLIK-iem odpowiadają z kolei przelewy na telefon, 13,6 proc. to płatności w terminalu (np. w sklepie), płatności zbliżeniowe BLIK-iem to 9,3 proc., a pozostałe 3 proc. transakcji to operacje w bankomatach. W komunikacie dodano, że za pomocą przelewów na telefon BLIK zapłacono 282,7 mln razy, na kwotę 41,2 mld zł.

Według badania PolCard from Fiserv „Preferencje płatnicze Polaków 2024”, ponad 38 proc. Polaków rozlicza się bezgotówkowo zawsze, gdy ma taką możliwość, co stanowi wzrost o prawie 5 punktów procentowych w porównaniu do 2022 roku.

Jednak ta tendencja nie jest powszechna. To samo badanie wskazuje, że prawie 18 proc. Polaków nadal nie płaci bezgotówkowo lub robi to bardzo rzadko. Dla tych osób likwidacja bankomatów może stanowić poważny problem.

Marcin Wiącek interweniuje

Sytuacja ta wzbudziła zainteresowanie Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka. W piśmie skierowanym do prezesa Związku Banków Polskich podkreślił on, że zamykanie oddziałów banków i demontaż bankomatów uderza w podstawowe prawa konsumenckie. Szczególnie dotknięte tym problemem są osoby starsze, niepełnosprawne oraz te, które z różnych powodów nie mogą lub nie chcą korzystać z płatności elektronicznych.

W piśmie RPO czytamy:

W odczuciu skarżących takie działania banków ograniczają ich prawa konsumenckie. Podkreślają, że forma płatności gotówkowej jest nadal legalną, pełnoprawną, powszechną i akceptowaną formą transakcji, a tego rodzaju decyzje banków powodują ich wykluczenie społeczne i finansowe.

CZYTAJ WIĘCEJ: Trwa jednodniowa akcja protestacyjna Euronetu. W bankomatach jednorazowo można wypłacić maksymalnie do 200 złotych

nt/”Super Express”/PAP